Recensie van Sarah Verhasselt op 'Cutting Edge'

Recensiewebsite 'Cutting Edge' gaat voortdurend messcherp door cultuur en media. Ook 'Ketters van de Kemmelberg' werd gefileerd. Recensente Sarah Verhasselt las het boek goed en graag.

Historisch actueel

Koen D'haene heeft al heel wat boeken op zijn palmares staan. Historische, maatschappijkritische en spannende jeugdboeken zoals 'De hel in New York' en ook 'IJs', een misdaadroman voor volwassenen. In 'Ketters van de Kemmelberg', een historische jeugdroman, verenigt D'haene zijn verteltalenten.

Het is 1566. Bij iedereen die goed heeft opgelet tijdens de geschiedenislessen op school doet die datum een belletje rinkelen. De Beeldenstorm brak uit in Steenvoorde, het katholieke geloof schudde op zijn grondvesten. De protestanten keerden zich tegen de luxe, schijnheiligheid en aflatenhandel van de katholieke kerk. Ze wilden terug naar het ware geloof. In de Lage Landen begon alles in Frans-Vlaanderen en de Westhoek. De hervormers predikten hun nieuwe geloofsleer in bossen, en lokten zo veel sympathisanten. Zo ook Walram, een jongen die het niet al te breed heeft. Hij raakt bevlogen door het nieuwe geloof en hoopt tegelijk dat hij zich zal kunnen ontworstelen aan het sociale onrecht waarin zijn familie zich bevindt.

Samen met enkele vrienden neemt hij deel aan de Beeldenstorm, zijn overleden vader - terechtgesteld wegens ketterij - indachtig. De smeekbeden van zijn katholieke moeder en zijn jongere zus Herlinde om zich afzijdig te houden van het gewoel, probeert hij te negeren. Hij durft zijn nek uit te steken voor waar hij in gelooft. Maar tijdens het vernielen van kerken en kapelletjes worden ook onschuldige mensen vernederd of vermoord. Is de nieuwe religie wel echt beter dan de vorige? Is het geweld van de nieuwe godsdienst al niet even verfoeilijk als de corruptie van de oude geloofsbeleving? Die vraag staat centraal in dit verhaal.

Het is een terechte en interessante vraag, die zowel de personages als de lezer aan het denken zet. Bij aanvang van het boek verwacht je gewoon een spannend historisch verhaal, maar gaandeweg ontwikkelt er zich ook een tweede laag. Enerzijds voel je begrip voor de beeldenstormers, anderzijds kan je niet anders dan constateren dat godsdienstoorlogen allesverwoestend en zinloos zijn. Mensen worden bang gemaakt door groepjes fanatiekelingen en durven amper nog buiten te komen. En plots besef je dat dit anno 2018 nog steeds zo is. Aanslagen hebben een andere vorm aangenomen, maar de basis blijft helaas hetzelfde.

Het straffe is dat D'haene deze boodschap in zijn jeugdboek helemaal niet expliciteert, maar suggereert. Door de ogen van Walram komt alles ook heel realistisch over. Tegelijkertijd blijft het verhaalritme hoog en hanteert D'haene een soepele stijl. Toch zouden we dit jeugdboek vooral aan iets oudere jongeren aanraden, die al een beetje achtergrondkennis hebben over de tijdsperiode en ook in staat zijn om parallellen met het heden te trekken. Voor hen zal dit boek zowel uitdagend als interessant zijn.

Jeugdboek 15+

Sarah Verhasselt
© Cutting Edge - 6 januari 2018

Lees ook: Feit en fictie in 'Ketters van de Kemmelberg'

Website Cutting Edge